Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι

Όλοι διαφορετικοί, όλοι ίσοι
ΟΛΟΙ ΔΙΑΦΟΡΕΤΙΚΟΙ, ΟΛΟΙ ΙΣΟΙ

Τετάρτη 1 Αυγούστου 2012

Η συμβολή του πατέρα στην αναπηρία


Σήμερα, έχει παρατηρηθεί ένα αυξημένο ενδιαφέρον γύρω από την συμβολή της οικογένειας των ατόμων με ειδικές ανάγκες. Η επισήμανση του ρόλου που διαδραματίζει η οικογένεια στην εκπαίδευση και στην καλύτερη διαβίωση των ατόμων αυτών φαίνεται να συμβαδίζει με την έμφαση που έχει δοθεί στον θεραπευτικό ρόλο που μπορεί να ασκήσει η κοινότητα. Εντούτοις, ο όρος "οικογενειακό περιβάλλον" στην πράξη ισοδυναμεί με την μητρική μόνο παρουσία και συμμετοχή, γεγονός που υπονοεί ότι η παρέμβαση του πατέρα είναι συχνά ανύπαρκτη.
Η έρευνα στον τομέα αυτό είναι ελάχιστη και μόνο από την δεκαετία του '70 και έπειτα έχουν αρχίσει να απαντώνται ερωτήματα, όπως "οι πατέρες των παιδιών με αναπηρία ασχολούνται περισσότερο με τα παιδιά τους από ότι οι μητέρες;", "ποια είναι η σχέση του ζευγαριού με παιδί με ειδικές ανάγκες;", "οι αυξημένες ανάγκες του παιδιού αυτού επηρεάζουν σημαντικά την εμπλοκή του πατέρα;" κ.τ.λ.
Το γεγονός αυτό αφενός οφείλεται στην γενικότερη αντίληψη της κοινωνίας ότι η ανατροφή των παιδιών (τυπικής και μη ανάπτυξης) είναι πρωτίστως έργο της μητέρας, ενώ ο ρόλος του πατέρα περιορίζεται στο να παίζει μαζί τους και να αναλαμβάνει τις δραστηριότητες εκτός σπιτιού. Από την άλλη, σε πολλές οικογένειες οι ίδιες οι μητέρες αποκλείουν τον πατέρα από την καθημερινή ενασχόληση με το παιδί. Με την δικαιολογία ότι "είναι άνδρες" και ότι "οι άνδρες δεν ξέρουν πως να μεγαλώσουν ένα παιδί", του ζητάνε άμεσα ή έμμεσα να μένει αμέτοχος, δυσχεραίνοντας έτσι τις σχέσεις πατέρα παιδιού (ειδικά, μάλιστα, όταν η αναπηρία "έρχεται" ξαφνικά, όπως π.χ. μετά από ένα ατύχημα). Τέλος, συχνά και οι ίδιοι οι πατέρες αποφεύγουν να ασχοληθούν με το ανάπηρο παιδί τους, διότι δεν ξέρουν πως να διαχειριστούν τα συναισθήματα που νιώθουν και πολλές φορές δεν έχουν και την κατάλληλη εκπαίδευση. Με δεδομένη την κοινή αντίληψη ότι οι άνδρες πρέπει να είναι "οι σκληροί" της οικογένειας και να μην πτοούνται από τις δυσκολίες της ζωής, δεν έχουν τις ίδιες ευκαιρίες να μιλήσουν για τις "αδυναμίες" που νιώθουν, σε σχέση με τις γυναίκες που έχουν πολύ περισσότερες δυνατότητες για συναισθηματική εκτόνωση και στήριξη. Επίσης, στις θεραπείες συνήθως συνοδεύει το παιδί η μητέρα, ενώ ο πατέρας μένει "έξω", χωρίς να διδάσκεται ποτέ για το πως μπορεί και ο ίδιος να το βοηθήσει. Με δεδομένα τα παραπάνω καταλήγουμε μάλλον στο συμπέρασμα ότι για ένα παιδί με αναπηρία γονιός είναι μόνο η μητέρα.
Αυτή η αντίληψη, όμως, πρέπει να πάψει να ισχύει. Γονέας δεν είναι μόνο η μητέρα, αλλά και ο πατέρας. Όσο στεναχωριέται και αγχώνεται για το μέλλον του παιδιού της μία μητέρα, αλλά τόσο συμβαίνει και με τον πατέρα. Εάν στόχος μας είναι η ενσωμάτωση των αναπήρων στην κοινωνία είναι σημαντικό να μην παραγκωνίζουμε τη συνεισφορά του πατέρα τόσο στην θεραπεία, όσο και στην καθημερινότητα της οικογένειας. Διότι δεν γίνεται να απαιτούμε από την κοινωνία να αποδεχτεί τα παιδιά με αναπηρία έτσι ακριβώς όπως είναι και να αλληλεπιδρά μαζί τους, όταν την ίδια στιγμή στην μικροκοινωνία της οικογένειας θέτουμε περιορισμούς και στερεότυπα στις αλληλεπιδράσεις των μελών της.
Μήπως, λοιπόν, ήρθε η στιγμή να μπούμε στην εποχή της ισότητας;  

1 σχόλιο: