Δίκτυο Ακούγοντας Φωνές

Όπως έχω αναφέρει και σε άλλο άρθρο, υπάρχουν διαφόρων ειδών ψευδαισθήσεις όπως οι ακουστικές και οι οπτικές. Ορισμένοι αναφέρουν και άλλων ειδών εμπειρίες όπως οσφρητικές ή απτικές. Όλες αυτές είναι αρκετά επίπονες και αποδιοργανωτικές για το άτομο. Τα αίτια της εμφάνισής τους δεν έχουν ακόμα διευκρινιστεί από τους επαγγελματίες της ψυχικής υγείας. Ωστόσο, τελευταίες έρευνες τείνουν να δείχνουν ότι οι παραπάνω ψευδαισθήσεις είναι μια διαφορετική εμπειρία και δεν συνδέεται με καμία πάθηση.

Μάλιστα, οι άνθρωποι που ακούνε φωνές ή έχουν οράματα τα θεωρούν ως κομμάτι της καθημερινότητάς τους, αν και φοβούνται τις προκαταλήψεις, τις διακρίσεις και τον στιγματισμό. Η εμφάνιση αυτών των ψευδαισθήσεων μπορεί να είναι το αποτέλεσμα κάποιας θρησκείας ή κάποιου πολιτισμού, κάποιας τραυματικής εμπειρίας ή κάποιας κοινωνικής αδικίας ή/και άλλων δυσκολιών.

Η συχνότητά εμφάνισής τους ποικίλει αλλά υπολογίζεται μεταξύ 3-10% του παγκόσμιου πληθυσμού. Αν κάποιος επιχειρήσει να συμπεριλάβει και τις περιπτώσεις όπως όταν νομίζουμε ότι δονείται το κινητό στην τσέπη μας, τότε το ποσοστό αυξάνεται κατακόρυφα στο 75%. Αυτό σημαίνει ότι είναι πολύ συνηθισμένο να ζήσουμε όλοι έστω και μια εμπειρία ψευδαίσθησης στην ζωή μας.

• Πως είναι να ακούς φωνές; Η απάντηση διαφέρει από άνθρωπο σε άνθρωπο. Κάποιοι ακούν μία μόνο φωνή ενώ άλλοι πολλές. Κάποιες φωνές ψιθυρίζουν ενώ άλλες φωνάζουν. Κάποιες μιλούν πολύ και με ολοκληρωμένες προτάσεις και άλλες σπάνια και μονολεκτικά. Μπορεί να είναι άνδρες ή γυναίκες, ενήλικοι ή παιδιά. Κάποιες είναι φιλικές, άλλες επικριτικές ή και τρομακτικές
• Πως είναι να βλέπεις οράματα; Κάποια οράματα είναι σαφή και ρεαλιστικά ενώ άλλα είναι απλές σκιές. Κάποιοι βλέπουν ανθρώπους ή ζώα ή αντικείμενα. Κάποια βλέπουν μεμονωμένες σκηνές και κάποιοι σκηνές με εξέλιξη. Όπως και οι φωνές, μπορεί να είναι φιλικά, καθησυχαστικά ή τρομακτικά.
• Πως είναι να μυρίζεις πράγματα; Κάποιες μυρωδιές είναι οικείες από το παρελθόν, ευχάριστες αλλά και δυσάρεστες. Όπως και οι προηγούμενες ψευδαισθήσεις, προκαλούν μια ποικιλία συναισθημάτων.
• Πως είναι να γεύεσαι πράγματα; Κάποιοι έχουν μια γευστική αίσθηση όταν τρώνε κάτι διαφορετική αυτού που τρώνε, ενώ άλλοι αισθάνονται γεύση χωρίς να τρώνε. Για άλλη μια φορά οι εμπειρίες αυτές μπορεί να είναι ευχάριστες ή δυσάρεστες.
• Πως είναι να νιώθεις πράγματα; Κάποιοι αισθάνονται πράγματα πάνω από το δέρμα τους, ενώ άλλοι από κάτω. Και οι εμπειρίες αυτές συνδέονται με ευχάριστα και δυσάρεστα συναισθήματα.

Στη Βρετανία έχει αναπτυχθεί, ήδη από το 1988, το Δίκτυο Ακούγοντας Φωνές, ως κοινωφελής οργανισμός, με στόχο να βοηθηθούν τα άτομα που βιώνουν τέτοιες εμπειρίες να τις κατανοήσουν και να αποκτήσουν έναν πιο λειτουργικό τρόπο ζωής.

Οι βασικές αρχές του Δικτύου είναι:

• Το να ακούς φωνές μπορεί να προέρχεται από ποικίλες αιτίες και όχι απαραίτητα από κάποια ασθένεια.
• Οι άνθρωποι έχουν το δικαίωμα να ορίζουν αυτοβούλως αυτές τις εμπειρίες.
• Είναι σημαντικό οι εμπειρίες αυτές να γίνονται αποδεκτές, να εκτιμώνται και να γίνονται πιστευτές.
• Στις ομάδες εντός του Δικτύου οι άνθρωποι μπορούν να μοιραστούν τις εμπειρίες τους και έχουν έτσι την ευκαιρία να μιλήσουν για αυτές και να ζήσουν μαζί τους.
• Η οικογένεια, οι φίλοι, οι ακαδημαϊκοί και οι επαγγελματίες υγείας χρειάζονται χώρο για να μάθουν και να μιλήσουν σχετικά με τις εμπειρίες αυτές.
• Όποια και αν είναι η αιτία τους, οι εμπειρίες αυτές συνδέονται με τις σχέσεις, το κοινωνικό, τον πολιτισμικό, τον πνευματικό, τον ιστορικό και τον πολιτικό κόσμο. Η αντιμετώπιση των ανισοτήτων, της απομόνωσης, των διακρίσεων, του τραύματος και των κοινωνικών προβλημάτων είναι το κλειδί στην υποστήριξη των ανθρώπων.
• Όταν οι άνθρωποι αγχώνονται ή νιώθουν μπερδεμένοι με αυτές τις εμπειρίες, θα έπρεπε να μπορούν να έχουν μια υποστήριξη που θα τους βοηθήσει να αποκτήσουν κάποιο νόημα και να τις ελέγξουν.
• Η πρόσβαση σε καλής ποιότητας πληροφορίας μπορεί να είναι ενθαρρυντική.

Στο Δίκτυο χρησιμοποιούν τον όρο recovery-ανάρρωση για να τονίσουν ότι οι άνθρωποι θα μπορέσουν να ζήσουν τη ζωή που επιλέγουν οι ίδιοι και όχι αυτή που επιλέγουν οι άλλοι για τους ίδιους. Αυτό μπορεί να σημαίνει ότι θα συνεχίσουν να ζουν μαζί με αυτές τις εμπειρίες, απλά πλέον θα είναι σύμμαχοι και όχι εισβολείς. Κάποιοι άνθρωποι αναφέρουν ότι οι φωνές αυτές με την πάροδο γίνονται πιο ήσυχες, λιγότερο ενοχλητικές ή ακόμα και εξαφανίζονται εντελώς. Άλλοι διαπιστώνουν ότι φωνές παραμένουν ίδιες αλλά δεν τους υπαγορεύουν πλέον. Αισθάνονται και οι ίδιοι πιο δυνατοί και ικανοί να επιλέξουν αν θα βιώσουν αυτές τις εμπειρίες ή όχι.

Πλέον υπάρχουν ομάδες και δίκτυα σε 21 χώρες σε όλο τον κόσμο και το έργο του Δικτύου συντονίζεται μέσω του Διεθνές Δικτύου Εκπαίδευσης, Μόρφωσης και Έρευνας για τις Φωνές.

Στην Ελλάδα λειτουργεί το Ελληνικό Δίκτυο "Ακούγοντας Φωνές", ως μέλος του Διεθνές Δικτύου Εκπαίδευσης, Μόρφωσης και Έρευνας για τις Φωνές. Βασίζονται στις αρχές της αυτοβοήθειας και της ισότιμης υποστήριξης, χωρίς κάποια ιεραρχία, με σχέσεις καλής πίστης και χωρίς την παροχή οποιασδήποτε ιατρικής ή ψυχοθεραπευτικής υπηρεσίας. Αν και πολλά μέλη του δικτύου είναι επαγγελματίες ψυχικής υγείας ή έχουν σχετική κατάρτιση, δεν συμμετέχουν ποτέ με αυτή τους την ιδιότητα.

Συναντήσεις πραγματοποιούνται στην Αθήνα, στο Αγρίνιο, στην Θεσσαλονίκη και στην Κρήτη.

• Στην Αθήνα το Δίκτυο ξεκίνησε την λειτουργία του το 2010. Οι συναντήσεις γίνονται στην διεύθυνση Γ' Σεπτεμβρίου και Τροίας 44 (σταθμός ΗΣΑΠ Βικτώρια), κάθε Σάββατο 18:00-20:00. Για περισσότερες πληροφορίες: 6946346374 (Μαρίνα), 6974481739 (Γιάννης). Παράλληλα, λειτουργεί και η ομάδα υποστήριξης συγγενών και φίλων ακουόντων φωνών. Για περισσότερες πληροφορίες: 6976864013 (Κυριακή) 11:30-12:30 Τρίτη και Πέμπτη και στο friendsandrelatives.hvgroup@gmail.com.
• Στην Θεσσαλονίκη, το Δίκτυο λειτουργεί υπό την αιγίδα του Παρατηρητηρίου για τα Δικαιώματα στο χώρο της Ψυχικής Υγείας. Οι συναντήσεις γίνονται κάθε Πέμπτη 20:30-22:00 στο Μικρόπολις, Βασ. Ηρακλείου 18 (και Βενιζέλου), 2ος όροφος. Για περισσότερες πληροφορίες: 6983097850.
• Στο Αγρίνιο οι συναντήσεις πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα 12:30-14:00 στο Κέντρο Ψυχικής Υγείας Αγρινίου, Κέντρου 7. Συντονιστές είναι ο Γιάννης 978051965 και η Κωνσταντίνα 6973793024.
• Στο Ηράκλειο Κρήτης, οι συναντήσεις πραγματοποιούνται κάθε Δευτέρα 13:00-14:30 στο Κοινωνικό Χώρο των Ιδρυμάτων Α & Μ Καλοκαιρινού, Μονής Αγκαράθου 9 & Κοσμά Ζώτου γωνία (πίσω από τον Αγ. Δημήτριο, στο κέντρο του Ηρακλείου). Για περισσότερες πληροφορίες: 6934277445 (Μαριεύα), 694077696 (Βάλια) και στο hvnher@outlook.com.
• Στα Χανιά Κρήτης, οι συναντήσεις πραγματοποιούνται στο Κέντρο Προαγωγής Αυτοβοήθειας, Γιαμπουδάκη 39 & Ρενιέρη, κάθε Πέμπτη 17:00-19:00. Για περισσότερες πληροφορίες: 6983759210 (Χρυσή), 6994793167 (Σπύρος), 6979212737 (Αφροδίτη), 6976347643 (Κατερίνα).