Απαντήσεις από μία παιδοοδοντίατρο για την υγεία των δοντιών αυτιστικών και μη παιδιών

Για τον αυτισμό έχω μιλήσει αρκετές φορές σε αυτό το blog. Πρόκειται για μια διάχυτη αναπτυξιακή διαταραχή με κύρια χαρακτηριστικά της τις δυσκολίες στον τομέα της επικοινωνίας και της αλληλεπίδρασης με τους άλλους. Ένα σημείο, όμως, με το οποίο λίγοι ειδικοί ασχολούνται και οι γονείς πιθανόν να γνωρίζουν ακόμη λιγότερα είναι η υγιεινή των δοντιών των αυτιστικών παιδιών. Αυτή την φορά ζήτησα από μία παιδοοδοντίατρο να μας “δώσει τα φώτα της” στον τομέα αυτό. Πρόκειται για την κυρία Μποκά (κάτοχο μεταπτυχιακού στην παιδοοδοντιατρική και την ειδική αγωγή) η οποία έχει οδοντιατρείο στην Θεσσαλονίκη και δέχεται παιδιά με αναπηρίες.

1. Κυρία Μποκά καλημέρα. Καταρχήν, να σας ρωτήσω πόσο σημαντικό είναι να φροντίζουμε τα δόντια μας και ως ενήλικες αλλά και ως παιδιά;

• Καλημέρα σας! Καταρχήν να σας ευχαριστήσω για την ευκαιρία που μου δίνετε να μιλήσουμε για τη φροντίδα των δοντιών σε παιδιά με αυτισμό. Η φροντίδα των δοντιών είναι εξίσου σημαντική με την φροντίδα οποιουδήποτε άλλου σημείου του σώματος μας. Αρκεί να σκεφτούμε πως τα δόντια και γενικότερα το στόμα βοηθάνε στο να τρώμε, να μιλάμε, να γελάμε, δηλαδή να ζούμε! Αν δεν υπάρχει υγεία στα δόντια και στο στόμα, υπάρχει πόνος και γκρίνια στα παιδιά, αλλά και σε εμάς τους ενήλικες. Καταλαβαίνουμε, λοιπόν, ότι πρέπει να φροντίζουμε τα δόντια μας από μικρή ηλικία.

1. Σε ποια ηλικία θα πρέπει να γίνει η πρώτη επίσκεψη στον οδοντίατρο;

• Θεωρητικά η πρώτη επίσκεψη του παιδιού στον οδοντίατρο γίνεται μόλις βγει το πρώτο δόντι. Στην πράξη όμως λέμε στους γονείς να φέρουν το παιδί στα 2,5 με 3 έτη, οπότε και ξεκινάνε οι φθοριώσεις.

1. Πόσο συχνά θα πρέπει το παιδί να επισκέπτεται τον οδοντίατρο;

• Για κάθε παιδί αυτό είναι διαφορετικό. Ένα παιδί με πολλά χαλασμένα δόντια πρέπει να επισκέπτεται τον οδοντίατρο κάθε 6 μήνες. Ένα παιδί με λίγα ή καθόλου χαλασμένα δόντια κάθε 9 ή 12 μήνες αντίστοιχα.

1. Είναι σημαντικό οι γονείς να πάνε το παιδί τους σε έναν παιδοοδοντίατρο ή αρκεί και ένας απλός οδοντίατρος ενηλίκων;

• Σημαντικό είναι το παιδί να πάει στον οδοντίατρο. Ο παιδοδοντίατρος απλώς γνωρίζει καλύτερα τις τεχνικές προσέγγισης ενός παιδιού, γιατί αυτό μαθαίνει πολύ καλά. Επίσης γνωρίζει πώς να χειριστεί ένα «δύσκολο» ή ένα φοβικό παιδί. Ο χώρος του παιδοδοντιατρείου είναι επίσης πιο φιλικός. Είναι όπως με τον παιδίατρο. Ένα παιδί μπορεί να το δει και ένας παθολόγος, όμως προτιμούμε τον παιδίατρο, γιατί είναι ένας εξειδικευμένος παθολόγος για παιδιά. Γενικά είναι θέμα προσέγγισης. Βέβαια, αυτό δε σημαίνει ότι δεν υπάρχουν και αξιόλογοι συνάδελφοι γενικοί οδοντίατροι που μπορούν να χειριστούν παιδιά.

1. Τα αυτιστικά παιδιά συνηθίζουν να εμφανίζουν δύσκολες συμπεριφορές όπως εκνευρισμός και επιθετικότητα. Πως τα βοηθάτε να εξοικειωθούν με τον χώρο του οδοντιατρείου και να συνεργαστούν μαζί σας;

• Τα αυτιστικά παιδιά αποτελούν μια πρόκληση θα έλεγα για τον παιδοδοντίατρο. Αυτό που κάνουμε είναι να μιλάμε ήρεμα, να δίνουμε στο παιδί χρόνο και χώρο για να εξοικειωθεί με το περιβάλλον, να μην το αποχωρίζουμε από τους γονείς και να προχωρούμε με πολύ αργό ρυθμό στην εξέταση και αν χρειαστεί και τη θεραπεία. Αποφεύγουμε επίσης την αναμονή, την πολυκοσμία στην αίθουσα αναμονής και γενικότερα την αναστάτωση.

1. Τα αυτιστικά παιδιά χρειάζεται να προσέχουν περισσότερο από τα υπόλοιπα παιδιά όσον αφορά την φροντίδα των δοντιών τους;

• Όλα τα παιδιά πρέπει να προσέχουν τα δόντια τους. Η ιδιαιτερότητα με τα αυτιστικά παιδιά είναι οι συνήθειές τους. Για παράδειγμα, υπήρξε αυτιστικό παιδί, το οποίο δεν έτρωγε τίποτα, παρά μόνο κέικ. Οπότε οι γονείς αναγκάζονταν να τοποθετούν όλα τα φαγητά μέσα σε κομμάτια κέικ. Καταλαβαίνετε πόσο «κακό» ήταν αυτό για τα δόντια. Αλλά τι έπρεπε να γίνει; Να μην τρώει το παιδί; Οπότε η φροντίδα των δοντιών για αυτό το παιδί έπρεπε να είναι πολλαπλάσια από τα υπόλοιπα παιδιά. Συνήθως το πρόβλημα με τα αυτιστικά παιδιά είναι ότι πρέπει ο γονέας μαζί με τον παιδοδοντίατρο να βρούνε τρόπο να δέχεται το παιδί το βούρτσισμα και τη φροντίδα των δοντιών.

1. Τι επιπτώσεις μπορεί να έχει η μη επίσκεψη στον οδοντίατρο όσον αφορά την υγεία των δοντιών αλλά και γενικότερα σε όλους τους τομείς δραστηριοτήτων των παιδιών;

• Οι επιπτώσεις είναι πολλές και σε πολλούς τομείς. Αν δεν φροντίζουμε τα δόντια των παιδιών μας πολύ γρήγορα θα χαλάσουν. Τα χαλασμένα δόντια πονάνε και ταλαιπωρούν το παιδί. Ακόμη αποτελούν μία σοβαρότατη εστία μικροβίων μέσα στο στόμα, η οποία τροφοδοτεί με μικρόβια όλο το σώμα. Ο πόνος κρατάει το παιδί μακριά από το σχολείο, τις δραστηριότητες και τους φίλους του. Επίσης δεν αφήνει το παιδί να κοιμηθεί, αλλά ούτε και τους γονείς. Γενικότερα προκαλείται μια αναστάτωση σε όλη την οικογένεια. Να τονίσουμε βέβαια και την οικονομική ταλαιπωρία, γιατί τα παραμελημένα δόντια χρειάζονται σίγουρα περισσότερα χρήματα για να αποκατασταθούν.

1. Οι γονείς πως μπορούν να βοηθήσουν τα παιδιά τους όσον αφορά την φροντίδα των δοντιών τους;

• Οι γονείς είναι αυτοί που πλένουν τα δόντια των παιδιών τους στις μικρές ηλικίες, αλλά και στις περιπτώσεις αυτισμού. Τα παιδιά από μόνα τους δεν μπορούν να βουρτσίσουν σωστά. Επίσης οι γονείς είναι αυτοί που θα αποφασίσουν να επισκεφθούν μαζί με το παιδί έναν παιδοδοντίατρο, ώστε να γίνει ολοκληρωμένη φροντίδα και παρακολούθηση.

1. Η πρόληψη είναι η καλύτερη θεραπεία. Τι άλλο, εκτός από το βούρτσισμα, χρειάζεται να κάνουν τα παιδιά προκειμένου να έχουν υγιή δόντια;

• Η χρήση οδοντικού νήματος είναι ιδιαίτερα σημαντική επίσης. Η χρήση νήματος ΠΡΙΝ το βούρτσισμα είναι ιδιαίτερα χρήσιμη, ακόμη και αν γίνεται 2-3 φορές την εβδομάδα. Και φυσικά η επίσκεψη στον παιδοδοντίατρο, για τον καθιερωμένο έλεγχο, τον καθαρισμό και την φθορίωση 1-2 φορές το χρόνο, ανάλογα με το κάθε παιδί όπως είπαμε και παραπάνω.

Κυρία Μποκά σας ευχαριστώ πολύ για τον χρόνο σας και για τις πολύτιμες πληροφορίες σας. Ελπίζω στο μέλλον να μας ξαναβοηθήσετε.