Αναλογιστείτε για ένα λεπτό, πόσο χρόνο αφιερώνετε καθημερινά στον έλεγχο των email σας ή ακολουθώντας αναρτήσεις αγαπημένων σας στο Instagram ή ενημερώνοντας τους διαδικτυακούς σας φίλους με τις ιστορίες στο Facebook...
Σίγουρα, όλοι έχουμε βιώσει συναισθήματα άγχους στην ζωή μας. Το άγχος μας διευκολύνει να αντιμετωπίσουμε τις δύσκολες περιστάσεις που συναντάμε βάζοντας τον οργανισμό μας σε κατάσταση ετοιμότητας. Όταν, όμως, το άγχος είναι υπερβολικό σε ένταση και διάρκεια (σε σχέση πάντα με το ερέθισμα που το προκάλεσε), τότε μπορεί να οδηγήσει στην εμφάνιση κάποιας αγχώδους διαταραχής. Στις μέρες μας κάνει δυναμικά την εμφάνισή του ένα νέου είδους άγχους, το ψηφιακό άγχος.
Ψηφιακό άγχος με απλά λόγια είναι το άγχος που προκαλείται από την αυξημένη χρήση του διαδικτύου και των κοινωνικών δικτύων. Το ψηφιακό άγχος επηρεάζει όλες τις ηλικίες και όλους τους τομείς της ζωής του ανθρώπου.
Στον εργασιακό τομέα και με αφορμή την υγειονομική κρίση του COVID, αρχίζει να γίνεται μέρος της καθημερινότητας το φαινόμενο της τηλεργασίας. Αν και η τηλεργασία ήταν πιο διαδεδομένη στις Η.Π.Α. και στην Βόρεια και Δυτική Ευρώπη από ότι στην Κεντρική, Νότια και Ανατολική Ευρώπη, η παγκόσμια υγειονομική κρίση ήρθε να αλλάξει τα δεδομένα. Είναι ενδεικτικό, ότι εν έτη 2021 το 60% του εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη, εργάζεται μέσω τηλεργασίας.
Η τηλεργασία παρουσιάστηκε ως επιλογή με πολλά οφέλη όπως α. δυνατότητα σε άτομα ΑΜΕΑ να εργάζονται και πολλές φορές με πλήρη απασχόληση, β. οι εργαζόμενοι/ες μπορούν να επιλέξουν το χώρο εργασίας τους (π.χ. μπαλκόνι, κήπος, σαλόνι), τα ρούχα εργασίας τους (π.χ. φόρμα) αλλά και το ωράριο τους (π.χ. πρωί ή απόγευμα), γ. εξοικονομούνται χρόνος και χρήματα, καθώς τα άτομα δεν χρειάζεται να μετακινηθούν από και προς τα γραφεία της επιχείρησης, όπου εργάζονται δ. έλλειψη συγχρωτισμού στα μέσα μαζικής μεταφοράς κ.α.
Ωστόσο, η πραγματικότητα δείχνει πως πολλές φορές η τηλεργασία δεν είναι αποτέλεσμα επιλογής και ενέχει πολλές ψυχολογικές επιπτώσεις. Τα μέσα δικτύωσης έφεραν την κοινωνική απομόνωση, καθώς η πρόσωπο με πρόσωπο επαφή έχει αντικατασταθεί από την ψηφιακή επαφή. Ταυτόχρονα, οι εργαζόμενοι νιώθουν ψηφιακή ανασφάλεια, καθώς τα επιχειρησιακά δεδομένα μπορούν να κλαπούν ή να χαθούν. Έντονη είναι, ακόμα, η δυσκολία διάκρισης προσωπικής και επαγγελματικής ζωής, καθώς πολλοί/ες εργάζονται χωρίς συγκεκριμένο ωράριο, το οποίο οδηγεί σε μείωση αυτοφροντίδας (έλλειψη ενδιαφέροντος για ύπνο, διατροφή και εμφάνιση). Σε έρευνα που διεξήχθη σε Ευρώπη, Αμερική και Μέση Ανατολή, 1 στους δύο (48%) δήλωσε πως τα επίπεδα του στρες έχουν αυξηθεί αρκετά, λόγω της τηλεργασίας.
Ένας άλλος τομέας όπου φαίνεται έντονα το ψηφιακό άγχος είναι στις διαπροσωπικές σχέσεις και ιδιαίτερα στις διαπροσωπικές σχέσεις των εφήβων. Η εφηβική ηλικία είναι μια περίοδος όπου υπάρχει έντονα το στοιχείο της κοινωνικής αποδοχής και της συναναστροφής με άλλα άτομα. Είναι η μετάβαση από την παιδική στην ενήλικη ζωή, η εποχή όπου τα άτομα αναζητούν την ταυτότητά τους.
Στην ψηφιακή εποχή, τα πράγματα γίνονται όμως ακόμα πιο δύσκολα για τον έφηβο και συχνά οδηγείται στον λεγόμενο φόβο αποκλεισμού. Μέσω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης, είναι δυνατόν να ενημερωνόμαστε ανά πάσα στιγμή για το τι κάνουν οι φίλοι μας. Ωστόσο, το να βλέπεις τους άλλους να κάνουν κάτι χωρίς να είσαι εκεί, μπορεί να οδηγήσει σε αίσθημα αποκλεισμού. Βέβαια, αυτό που μεταφέρεται στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης είναι μόνο το «όμορφο» μέρος της ζωής των άλλων και δεν μπορούμε να γνωρίσουμε τις δύσκολες πτυχές τους, όταν κάνουμε σκρολ στις φωτογραφίες και τις αναρτήσεις, όπως θα γνωρίζαμε στην αληθινή ζωή.
Ακόμα, το διαδίκτυο δίνει μια πληθώρα δυνατοτήτων σχετικά με το πώς μπορεί να διαμορφώσει την εικονική του ζωή ένας έφηβος, το οποίο όμως ταυτόχρονα μπορεί να προκαλέσει στρες: θα έπρεπε να έχω πάει σε συναυλία αντί κινηματογράφο; Να δηλώσω ότι μου αρέσει αυτή η τραγουδίστρια ή η άλλη;
Επιπλέον, το διαδίκτυο αποτελεί μια τεράστια πηγή πληροφοριών και πολλές φορές η αδυναμία ανάγνωσης όλων των νέων αναρτήσεων μπορεί να ασκήσει τεράστια πίεση.
Συχνό είναι και το άγχος της άμεσης απάντησης, όπου οι έφηβοι νιώθουν μια άμεση πίεση να απαντήσουν, δεδομένου ότι οι περισσότερες εφαρμογές αποστολής μηνυμάτων ενημερώνουν τον αποστολέα για το πότε ο/η παραλήπτης/τρια έχει παραλάβει και διαβάσει το μήνυμα. Το άγχος επιτείνεται σε ομάδες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, όπου ανταλλάσσονται εκατοντάδες μηνύματα καθημερινά.
Τέλος, έντονο είναι το πρόβλημα της διαρκής διαθεσιμότητας, όπου οι έφηβοι αφήνουν ανοιχτά τα κινητά ή τα tablet τους κατά τη διάρκεια της νύχτας, ώστε διαρκώς να είναι ενήμεροι για τις νέες δημοσιεύσεις.
Η λύση σε όλα τα παραπάνω είναι offline και λέγεται ψηφιακή αποτοξίνωση. Με άλλα λόγια, η συνειδητή απενεργοποίηση ή κατάργηση των ψηφιακών μέσων, καθώς και η απενεργοποίηση όλων των ειδοποιήσεων που δεν είναι απολύτως απαραίτητες. Η οικογένεια, οι φίλοι και άλλα άτομα που μας κάνουν να νιώθουμε καλά μπορούν να μας βοηθήσουν να αντιμετωπίσουμε το άγχος. Επομένως, ας ξανασκεφτείτε τα δικά σας πρότυπα επικοινωνίας, επειδή η διαπροσωπική επικοινωνία είναι η βάση όλων των σχέσεων.
Χρήσιμες ιστοσελίδες:
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου